ایران چهارراه ترانزیتی منطقه غرب آسیا/نگاهی به ظرفیت های ترانزیتی ایران

حمید اسدی - خبرنگار تحریریه جوان قدس : ارتباطات و حمل و نقل سریع، ایمن و کم هزینه یکی از مولفه های اصلی پویایی و شکوفایی اقتصاد کشور ها می باشد. رشد تجارت پایدار در مناطق مختلف جهان از جمله آسیای میانه، شرق آسیا و غرب آسیا برای کشور های منطقه به ویژه کشور مان بسیار حایز اهمیت می باشد. از آنجا که به زعم خیلی از کارشناسان چندسالی هست که وارد جهان چند قطبی شده ایم و این مهم با پیدایش پیمان شانگهای و بریکس تقویت شده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

ولی باعضویت ایران به این گروه مهم در دوسال اخیر توجهات زیادی را به خود جلب کرده و کانون ارتباطات تجاری بین المللی شده است.

اعضای شانگهای و بریکس عموما کشور های در حال توسعه اقتصادی هستند که قصد دارند با پیوستن به این گروه ها  توسعه ی تجارت خارجی خود را افزایش دهند. توسعه ای که بدون داشتن زیرساخت مناسب برای ترانزیت زمینی، هوایی و دریایی  و یا راه های ایمن عملا امکان پذیر نمی باشد.

توافقنامه های ترانزیتی در آسیای میانه

اخیرا خبرگزاری  بیزنس به نقل از، سرویس مطبوعاتی وزارت حمل و نقل ازبکستان اعلام کرده است این کشور با رایزنی شرکت های ترانزیتی و راه آهن قزاقستان، ترکمنستان، ترکیه و ایران برای ایجاد کریدور جدید چین به اروپا از طریق ایران برنامه ها وتوافقنامه هایی را تهیه و تدارک می کند. نحوه اجرا و امضاء این توافقنامه ارتباطی،   موضوع مهم مورد بحث شرکت کنندگان بود. شرکت کنندگان معتقد بودند که این کریدور منافع  همه طرف ها را  تامین و امکانات زیادی را برای حمل ونقل بین  وتجارت بین کشور ها فراهم می کند.

این نشست به ابتکار ازبکستان و به صورت ویدئو کنفراس برگزار شد. این گونه نشست ها چه به صورت مجازی و چه به صورت حضور فیزیکی اعضای شرکت کننده بارها در داخل و خارج از کشورمان برگزار شده است ولیکن نتیجه خاصی را به همراه داشته و یا با کمترین اثرگذاری و در نهایت تغافل مسولان اجرا شده است.

قطار چین- قزاقستان- ترکمنستان- ایران  

اواخر خرداد سال گذشته قطار باری چین از مسیر قزاقستان، ترکمنستان به ایران آمد. این قطار به صورت آزمایشی، که در پی توافقات انجام شده بین ایران و این دو کشور آسیانه میانه در حوزه حمل و نقل زمینی و ریلی به ایران آمد حدودا ۲۲ روز طول کشید تا به مقصد برسد. این در حالی است که با کشتی تقریبا دو برابر طول می کشد. هرچند که حمل و نقل ریلی  درسال ۱۳۹۴ از چین به ایران انجام شد ولی از آن زمان تا تابستان سال گذشته توسعه نیافت و به ۳ قطار در طول سال محدود شد.

مزایای حمل و نقل ریلی

حمل و نقل ریلی چند مزیت دارد؛ هزینه کمتر، امنیت بیشتر راه و ایمنی فنی راه آهن، صرف زمان کمتر برای رسیدن به مقصد نسبت به ترانزیت دریایی و هوایی از جمله این مزایای می باشد. سرخس و اینچه برون، ۲ پایانه مرزی  قطار هستند که می توانند بار قطار را مستقیم و به طورکامل از چین به مرز رازی برسانند و از آنجا راهی ترکیه و اروپا شود.

چهار راه ترانزیتی منطقه

سرمایه گذاری چینی ها در بندر چابهار و بنادر شمالی، صادرات کالا از پاکستان به ترکیه از مسیر ریلی کشورمان  و برعکس، برنامه افزایش ترانزیت تا ۲۰ میلیون تن درسال ۱۴۰۱و عبور قطاری که تابستان سال گذشته از روسیه- قزاقستان -ترکمنستان به بندرعباس در ایران و ارسال کالای آن به هند ازاهداف ایران برای توسعه زیر ساخت های حمل ونقل و تبدیل شدن ایران به چهار راه ترانزیتی در منطقه غرب آسیا بوده است.  

از آنجایی که کشورمان در موقعیت مناسب جغرافیایی و سیاسی مناسبی قرار گرفته، راه های ارتباطی ایران به یکی از گزینه های خوب و مورد هدف تجاری کشور های آسیایی  قرار گرفته است. کشور هایی آسیایی همچون چین، روسیه و هند  و یا  کشور های اروپای شرقی نظیر بلاروس، رومانی و لهستان تفاهم نامه های زیادی برای ارسال و جابجایی کالای تولیدی یا وارداتی خودشان از مسیر های ترانزیتی کشورمان امضا کردند.

اما جای تاسف است که تاکنون اقدامی برای این اجرای این گونه تفاهم نامه ها انجام نشده است و یا اگر اجرا شده آنقدر زیاد و تاثیر گذار نبوده. در حالی که جمهوری اسلامی ایران به دلیل تسامح و سهل انگاری مسولان اقتصادی و رایزنان بازرگانی در وزارت خارجه در حال فرصت سوزی هستند، همسایگان ما  با سرعت و دقت به دنبال تحقق اهداف و محور های تدوین شده توسعه اقتصادی در برنامه های مختلف از جمله برنامه پنجساله ششم کشورمان هستند.

از جمله آنها می توان به حمل ونقل ریلی و ترانزیت، توسعه فناوری های نوین، توسعه سواحل راهبردی و گردشگری اشاره کرد، چرا این موضوعات مکمل یک دیگر برای رشد و تثبیت رشد اقتصادی می باشد. به طور مثال دو سال پیش خبر کریدور ارتباطی امارات- ایران و ترکیه در رسانه منتشر شد که در صورت اجرایی شدن  آن درآمد و ذخایر ارزی کشورمان را  افزایش می داد، ولی طولی نکشید که امارات -عراق  و ترکیه جایگزین این مسیر شد و ایران از تبدیل شدن به هاب ترانزیتی و انرژی منطقه باز ماند.

روز گذشته نیز انعقاد تفاهم نامه همکاری سازمان منطقه آزاد انزلی با منطقه ویژه اقتصادی دوبنا روسیه انجام شد. این تفاهم نامه که در حاشیه نمایشگاه اینوست مسکو برگزار شد، بعد از رایزنی های صورت گرفته طی چند ماه اخیر به امضاء دو مدیرعامل رسید که شامل ۴ ماده و ۸ بند بوده و به مدت یکسال تداوم خواهد داشت.

منطقه آزاد انزلی با داشتن بیش از ۱۰۰ شرکت فناور مشغول به کار بوده که از این تعداد ۱۱ شرکت مجوز فعالیت دانش بنیان را از معاونت علمی فناوری ریاست جمهوری دریافت کرده اند. این تفاهم نامه همچنین  منطقه آزاد انزلی را به عنوان معین مناطق آزاد ایران در تجارت با فدراسیون روسیه  در دستور کار قرار داده است.

پیگیری و اقدام برای به سرانجام رسیدن توافقنامه ها و تفاهم نامه از جمله  وظایفی است که رایزنان بازرگانی (تجاری)   سفارت خانه ها  و کنسولگری های جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور به عهده دارند. چرایی و دلیل اقدام مناسب نکردن و عدم پیگیری یکی از مسایلی است که در دولت های یازدهم و دوازدهم، باعث عقب افتادن رشد تجاری کشورمان نسبت همسایگان از جمله ترکیه و امارات شده است.

البته این موضوع صرفا محدود به یک یا دو دولت گذشته نیست چرا که اهمال کاری مسئولان دولت های قبل تر و حتی دولت فعلی نیز بر این عقب افتادگی اثر گذار بوده است. هرچند که دولت سیزدهم سعی در افزایش ایجاد ارتباط با همسایگان و فراهم آوردن زیرساخت های مناسب تزانزیتی کرده است؛ به طور مثال راه آهن رشت آستارا برای اتصال خط آهن شمال به جنوب باعث افزایش سطح روابط ایران با روسیه شده است ولی احتیاج برای ارتقای هرچه بیشتر تراز تجاری ایران در منطقه تلاش و توان مضاعفی از سوی دولتمردان می طلبد.   

منبع: قدس آنلاین

کلیدواژه: تفاهم نامه حمل و نقل نقل ریلی نامه ها کشور ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۸۸۹۰۵۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

تکمیل زنجیره‌های تولید، محور توسعه استان اردبیل است

سیدحامد عاملی با اشاره به برگزاری ششمین نمایشگاه توانمندی‌های صادراتی ایران (اکسپو ۲۰۲۴) و نمایش ظرفیت‌های استان اردبیل در این نمایشگاه گفت: ظرفیت‌های صادراتی استان‌ها در این نمایشگاه ارایه شده، اما یکی از محور‌های مهم آن زنجیره‌های تولید ارزش بود که در حوزه اقتصادی مساله مهمی محسوب می‌شود.

او افزود: تولید ثروت اساسی‌ترین مساله در عرصه اقتصاد است و تحقق آن و مساله رقابت در جامعه جهانی به شدت متاثر از تکمیل زنجیره‌های ارزش است؛ هر چقدر در یک اقتصاد زنجیره‌ها تکمیل باشد، رقابت قیمت تمام‌شده تولید و ثروت بیشتر در آن اتفاق خواهد افتاد.

استاندار اردبیل بیان کرد: بر همین اساس از ابتدای دوره خدمت مساله‌ای که برای استان تعریف کردیم، رشد اقتصادی بود؛ زیرا برای دست‌یابی به رشد اقتصادی به عنوان نقطه اصلی آسیب استان، مهمترین موضوع تکمیل زنجیره‌های تولید ثروت است.

عاملی تعریف ۲ زنجیره مهم برای استان اردبیل در سطح ملی شامل تولید گوشت سفید و پروتئین سفید را مورد اشاره قرار داد و اضافه کرد: بر اساس این زنجیره، استان بررسی و نحوه شکل‌گیری آن ارایه شد که از ابتدا تا انتهای زنجیره تولید گوشت سفید و صادرات آن و از جمله کشتارگاه‌هایی مطابق استاندارد‌های جهانی بود.

او با بیان اینکه ظرفیت‌های بزرگی در صنایع چوب و سلولزی در استان اردبیل ایجاد شده است، اظهار کرد: اینکه از ابتدایی‌ترین مرحله چوب وارد و محصول‌هایی مانند ام‌دی‌اف تولید شود، یعنی همه زنجیره در استان ایجاد شده و امکانات مورد نیاز آن شکل گرفته است.

استاندار اردبیل با اشاره به برنامه‌ریزی‌ها برای تکمیل زنجیره‌های تولید در زمینه‌های گوناگون در استان اردبیل، عنوان کرد: زنجیره مواد معدنی فلزی از جمله حوزه‌هایی است که قدم‌های خوبی برای تکمیل آن برداشته شده است؛ در زنجیره مس پروانه فعالیت معدن ۳۵۰ میلیون تنی صادر کردیم و یک واحد کنسانتره مس هم به‌زودی مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد.

عاملی گفت: در صنعت فولاد از جمله تولید مقاطع فولادی و شمش داریم و یک کارخانه آهن اسفنجی امسال به بهره‌برداری می‌رسد و برای حوزه معادن نیز مقدمات کار فراهم شده و از جمله تلاش داریم اکتشاف معدنی در جنوب استان در پهنه قزل اوزن را به سرانجام برسانیم.

او بیان کرد: در زنجیره خودرو مهمترین و زیربنایی‌ترین زنجیره خودرو در استان اردبیل در مشگین‌شهر در حال شکل‌گیری است؛ این زنجیره امسال ۸۰ درصد تکمیل شده و اگر ۲۰ درصد نیز تکمیل گردد، تولید بخش‌های مختلف خودرو از جمله موتور، بدنه و زیرساخت‌های آن از ریخته‌گری، تراشکاری، مکانیکی، الکتریکی، تولید صندلی و مبلمان صندلی در استان تشکیل می‌شود.

استاندار اردبیل با تاکید بر اینکه اتفاق‌های در زمینه تولید ثروت در حال رخ دادن است، افزود: در حوزه زنجیره‌های دیگر باز هم در بخش‌های مختلف از جمله نساجی زنجیره مهمی در استان در حال شکل‌گیری است.

اردبیل، استان نخست در بین دانش‌بنیان‌ها

عاملی در ادامه خاطرنشان کرد: در بحث دانش‌بنیان‌ها نیز بر اساس ارزیابی‌های وزارت کشور امسال استان با رشد ۲۲ پله‌ای رتبه نخست کشور در میزان رشد در این بخش شد؛ البته بسیاری از استان‌ها جلوتر هستند، اما اردبیل در سرعت رشد بسیار خوب بوده است.

او بیان کرد: در همین راستا یک شهرک در حوزه صنایع دانش‌بنیان در حال آماده‌سازی است که در روز‌های آینده بهره‌برداری می‌شود و بر اساس برنامه‌ریزی صورت گرفته، به تدریج ۵۰ کارخانه دانش‌بنیان در آنجا مستقر خواهند شد.

استاندار اردبیل اضافه کرد: تکمیل این زنجیره‌ها مساله مهم و اساسی در تولید ثروت و اشتغال است و با این محوریت برنامه‌ها را پیش می‌بریم؛ همچنین در جذب سرمایه مهمترین مساله‌ای که داشتیم، این بود که کاستی‌های زنجیره‌ها را تکمیل کنیم.

عاملی اظهار کرد: در حوزه گردشگری نیز خداوند متعال ظرفیت‌های بزرگی به استان اردبیل داده است، اما زنجیره‌های آن تکمیل نیست؛ هتل‌های پنج ستاره، اماکن اقامتی و امکانات مناسبی نداریم و در نتیجه تا کنون از ظرفیت‌های گردشگری نتوانستیم استفاده کنیم. برای کشور‌های حاشیه خلیج فارس برنامه داریم تا با توجه به تقاضای سفری که از ناحیه این کشور‌ها برای سفر به اردبیل وجود دارد، این ظرفیت را در استان احیا کنیم

او ادامه داد: البته در رویداد پایتختی گردشگری کشور‌های عضو اکو در سال ۲۰۲۳ استان به عنوان رتبه نخست بازاریابی گردشگران خارجی در کشور مطرح شد و امسال هم برای کشور‌های حاشیه خلیج فارس برنامه داریم تا با توجه به تقاضای سفری که از ناحیه این کشور‌ها برای سفر به اردبیل وجود دارد، این ظرفیت را در استان احیا کنیم.

استاندار اردبیل با اشاره به ساخت یک هتل پنج ستاره، اظهار کرد: همچنین امسال عملیات اجرایی یک مجموعه مهم گردشگری در استان اردبیل آغاز می‌شود و پارک بزرگ آبی استان هم به عنوان ظرفیت مهم گردشگری در ماه‌های آینده آماده بهره‌برداری می‌شود و تلاش می‌کنیم تا با اقدام‌هایی از این دست زنجیره‌های صنعت گردشگری را تکمیل کنیم.

عاملی گفت: در بخش کشاورزی هم زنجیره‌های اثرگذار در تولید ثروت مورد توجه بوده و از جمله با تخصیص ۶ هزار میلیارد اعتبار پایاب خدآافرین به نتیجه رسید و امسال ۶۰ هکتار به گلخانه‌ها اضافه می‌شود؛ برای احداث باغ مدرن هم تا الان ۱۵۰ هکتار آماده شده است و ۴۵۰ هکتار هم آماده می‌شود که نتیجه اینها تکمیل زیرساخت‌های استان اردبیل است.

او تشریح کرد: در بخش صنعت نیز امسال ظرفیت‌های خوبی آماده بهره‌برداری می‌شود؛ از جمله پنج شهرک خصوصی جدید در استان اردبیل راه‌اندازی می‌شود که اینها برای آینده توسعه بخش صنعت و تکمیل زنجیره‌های صنعت در استان موثر خواهد بود.

استاندار اردبیل تصریح کرد: هیچ واحد تولیدی مهم راکدی در حال حاضر در استان اردبیل نداریم و این مساله مهمی است؛ همه واحد‌های راکد در این مدت تعیین به نوعی تکلیف شدند و آخرین واحد نیز «تسنیم نوش» در شهرستان نیر بود که تعیین تکلیف شد.

عاملی عنوان کرد: شاید در برخی واحد‌های کوچک همچنان مشکلاتی و ایراداتی وجود داشته باشد، اما از بین واحد‌های مهم تاثیرگذار در رشد تولید و اشتغال در حال حاضر هیچ واحدی نداریم که راکد باشد.

 

باشگاه خبرنگاران جوان اردبیل اردبیل